Jehu en Házaël: twee mannen die volgens de Bijbel in dezelfde tijd leefden. De naam van koning Jehu komt 46 keer voor in de Bijbel, de naam van Házaël 23 keer. Maar zijn er ook buiten-Bijbelse bronnen die melding maken van deze namen?
In de Bijbel staat dat Elia een bijzondere opdracht kreeg van God. Hij moest Házaël zalven tot koning van Syrië en Jehu tot koning van Israël. Onder koning Jehu kende het volk Israël een grootschalige hervorming. Diverse Baäl-tempels werden verwoest en de priesters gedood. De afgod Baäl was onder invloed van koningin Izebel het land binnengekomen. Házaël is bekend om zijn schrikbewind dat hij voerde tegen Israël, vooral ten tijde van het einde van Jehu’s regering.
Toen Austen Henry Layard opgravingen deed in de stad Nimrud, stuitte hij op een groot, zwart blok steen – later bekend geworden als de Zwarte obelisk.
De Zwarte Obelisk
In 1846 deed Austen Henry Layard een (voor de Bijbelse archeologie) belangrijke ontdekking. Toen hij opgravingen deed in de stad Nimrud, stuitte hij op een groot, zwart blok steen – bekend geworden als de Zwarte obelisk. Nadat het zwarte blok was schoongemaakt, bleken er op alle vier de zijden afbeeldingen (reliëfs) te staan. Onder die afbeeldingen stonden teksten in spijkerschrift. De bovenkant van het blok heeft de vorm van een trappenpiramide. Elke trede daarvan bevat diverse tekens in spijkerschrift. Op de obelisk is te zien dat diverse personen geschenken brengen aan een koning. In het Assyrische rijk, want daar lag de stad Nimrud, kwam het wel vaker voor dat geschenken, maar ook diverse overwinningen, beschreven werden op een blok steen of in een muur. Deze zwarte obelisk, die nu in het British Museum in Londen staat, is belangrijk voor de vraag of er een buiten-Bijbelse vermelding te vinden is voor de namen Házaël en Jehu.
Spijkerschrift
Op de zwarte obelisk staat veel informatie in spijkerschrift. Op een van de zijden van de obelisk, op de treden twee en drie, staat dat Salmaneser (de koning van de obelisk) een campagne voerde tegen Házaël van Damascus. Volgens een bron van het British Museum is dit dezelfde Házaël als genoemd in 1 en 2 Koningen. Op een andere zijde staan nog veel meer gegevens. Zo is er een reliëf waarop zes mannen te zien zijn. Één van de mannen ligt op zijn knieën voor een man die zo te zien een hogere status heeft dan de andere. Als je naar het spijkerschrift kijkt, dan lees je daar in vertaling de tekst: ‘Een gift van Jehu de zoon van het huis van Omri: ik ontving van hem zilver, goud, een gouden schaal, een gouden vaas met een opvallende bodem, een gouden bekerglas, tin, een staf voor een koning en ‘purukhti’ fruit.’
Jehu was dus een Omride. Schijnbaar duidden de Assyriërs,
“Een gift van Jehu de zoon van het huis van Omri: ik ontving van hem zilver, goud, een gouden schaal, een gouden vaas met een opvallende bodem, een gouden bekerglas, tin, een staf voor een koning en ‘purukhti’ fruit.”
ook na de ondergang van de dynastie van Omri, Israël aan met Omriland. Oorzaak hiervan is waarschijnlijk dat de hoofdstad van Israël, Samaria, door Omri was gesticht, en er vanaf die tijd vanuit Samaria werd geregeerd. Op het reliëf van de zwarte obelisk zie je een man geknield voor een andere man. Volgens sommigen is de knielende figuur
Jehu zelf. Anderen menen dat dit zijn gezant is, aangezien de kleren, hoofddeksel en baard van de knielende man identiek zijn aan die van de andere, erachter afgebeelde Israëlieten. Je zou verwachten dat een koning zich met zijn kleding of hoofddeksel zou onderscheiden van zijn officieren. Aan de linkerkant van het reliëf is de Assyrische koning Salmanassar (of Salmaneser) III te zien, met achter hem twee van zijn lijfwachten.
Te vriend houden
De zwarte obelisk is een buiten-Bijbelse bevestiging voor het bestaan van Jehu en Házaël; en dat ook Omri bekend was bij de Assyriërs. Alhoewel de geschiedenis dat Jehu giften geeft aan Salmaneser niet in de Bijbel staat, is het zeer goed mogelijk dat Jehu geschenken bracht naar omliggende volkeren. Volgens James K. Hoffmeier, professor Oude Testament en Archeologie, zou het niet verwonderlijk zijn als Jehu geschenken zou hebben gebracht aan Salmaneser, want ‘Jehu’s bewind werd ook geplaagd door de Assyrische expansiedrift.’ Het is daarom volkomen logisch dat Jehu zo’n koning te vriend zou willen houden met geschenken. De zwarte obelisk laat tevens zien dat Jehu en Házaël in dezelfde tijd leefden.
<strong>1 KONINGEN 19: 15-16 (SV)</strong>
‘En de Heere zeide tot hem [Elia, red.]: Ga, keer weder op uwen weg, naar de woestijn van Damascus; en ga daar in, en zalf Házaël ten koning over Syrië. Daartoe zult gij Jehu, den zoon van Nimsi, zalven ten koning over Israël; en Elísa, den zoon van Safat, van Abel-Mehóla, zult gij tot profeet zalven in uw plaats.’
Dit artikel is met toestemming overgenomen uit Weet Magazine. De volledige bronvermelding luidt: Meerten, J.W. van, 2010, Jehu in het British Museum, Weet 5: 25.
Gerelateerde berichten:
Geen gerelateerde berichten.
